ETF là một trong những hình thức đầu tư của giới tài chính. Thuật ngữ chuyên ngành khiến chúng ta dường như hơi khó hiểu khi được nhắc đến. Tuy nhiên, điều đó sẽ không còn là vấn đề nếu bạn đọc qua bài viết này. Nó sẽ giúp bạn hiểu biết hơn về ETF và những vấn đề xoay quanh.
Quỹ ETF là gì?
ETF là gì?
ETF (Exchange Traded Fund) là một hình thức quỹ đầu tư mô phỏng theo một chỉ số cụ thể. Danh mục của quỹ ETF gồm những chứng khoán được cơ cấu theo mức định sẵn của từng quỹ.
Cách đầu tư này thuộc loại đầu tư thụ động. Chủ đầu tư không cần lựa chọn cổ phiếu mà có thể mua trực tiếp chứng chỉ quỹ của ETF.
Các loại hình ETF
- ETF mô phỏng chỉ số cổ phiếu (ETF Equity): theo mức vốn hóa, theo ngành, theo khu vực địa lý…
- ETF mô phỏng công cụ nợ (ETF Fixed Income): mô phỏng chỉ số trái phiếu chính phủ.
- ETF mô phỏng chỉ số hàng hóa (ETF Commodity): mô phỏng chỉ số vàng, nông sản, khoáng sản…
- ETF chỉ số tiền tệ (ETF Currency): mô phỏng chỉ số đồng tiền của các nước phát triển.
Ưu điểm EFT
- Thanh khoản cao: Chứng chỉ quỹ ETF được niêm yết và giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán. Với chứng chỉ quỹ đã phát hành có thể giao dịch trên thị trường sơ cấp thông qua giao dịch hoán đổi, hoặc giao dịch trực tiếp trên các sàn giao dịch chứng khoán.
- Giá giao dịch chứng chỉ quỹ bảo vệ nhà đầu tư: Giá chứng chỉ quỹ giao dịch xoay quanh giá trị NAV/CCQ.
- Chi phí quản lý thấp: Quản lý đầu tư thụ động, đầu tư mô phỏng theo một bộ chỉ số nhất định là chi phí quản lý rất thấp. Rủi ro và lợi nhuận tương đương với mức rủi ro và lợi nhuận của chỉ số được mô phỏng.
- Tận dụng vốn triệt để: ETF có thể đầu tư toàn bộ tài sản của quỹ.
- Huy động và rút vốn linh hoạt: Việc huy động và rút vốn khá linh động. Nhà đầu tư và thành viên lập quỹ chỉ cần gửi yêu cầu tới công ty quản lý quỹ để hoán đổi danh mục chứng khoán cơ cấu lấy các lô chứng chỉ quỹ ETF và ngược lại.
- Thông tin minh bạch: Báo cáo gửi cho nhà đầu tư và công bố trên website như quỹ đóng và quỹ mở. Công bố giá trị NVA và NVA/CCQ quả quỹ hàng ngày. Công bố thông tin chỉ số tham chiếu liên tục trong phiên trên website của sàn giao dịch chứng khoán và sai số tracking error hàng tuần trên website của công ty quản lý quỹ.
Rủi ro
Vụ nổ bong bóng công nghệ năm 2000
- ETF không phải là hoàn toàn an toàn vì đôi khi có những ETF chỉ số ngành mà cả ngành đó bị suy thoái (VD: Vụ nổ bong bóng công nghệ năm 2000).
- Rủi ro xảy ra với các nhà đầu tư là vào thị trường không đúng thời điểm. Ví dụ như bạn vào thị trường ngay khi nó ở đỉnh điểm thì sau đó sẽ là tuột dốc và gây lỗ, có thể sẽ rất lâu mới có thể hoàn lại vốn. Còn nếu bạn vào đúng lúc thị trường đang ở đà phát triển thì bạn sẽ lời lớn.
- Vậy giải pháp an toàn là chia nhỏ các khoản đầu tư trải dài theo thời gian, như vậy theo xác suất thị trường sẽ đạt mức trung bình. Khi thị trường thay đổi số chứng chỉ bạn có thể mua sẽ tỉ lệ nghịch với giá chứng chỉ. Trong dài hạn bạn sẽ sinh lời tương đương với chỉ số.
Phương thức hoạt động
- Quỹ ETF được giao dịch trên thị trường chứng khoán gần với giá trị tài khoản ròng.
- Phần đa các quỹ ETF hoạt động dựa trên một chỉ số tham chiếu, như chỉ số chứng khoán hoặc chỉ số trái phiếu.
- Quỹ ETF có thể được phân loại theo dạng quỹ mở hay quỹ ủy thác đầu tư – hoạt động trong một thời gian xác định và danh mục cố định, nhưng khác với các loại quỹ truyền thống một số mặt:
ETF trên thị trường chứng khoán
1: Quỹ ETF không bán chứng chỉ riêng lẻ trực tiếp cho nhà đầu tư, mà chỉ phát hành theo lô lớn. Tại Việt Nam, một lô đơn vị quỹ ETF tối thiểu 100 000 chứng chỉ quỹ ETF.
2: Nhà đầu tư không mua lô đơn vị quỹ bằng tiền, mà thay vào đó mua các lô đơn vị quỹ ETF bằng danh mục chứng khoán cơ cấu – mô phỏng theo danh mục của chỉ số tham chiếu đã được chấp thuận. Các nhà đầu tư trực tiếp mua các lô đơn vị quỹ thường là các tổ chức đầu tư và các đơn vị tạo lập quỹ. Đây là hoạt động trên thị trường sơ cấp.
3: Sau khi mua các lô đơn vị quỹ, nhà đầu tư thường chia nhỏ ra và bán các chứng chỉ quỹ ETF trên thị trường thứ cấp điều này cho phép các đơn vị khác mua các đơn vị quỹ riêng lẻ, thay vì mua lo lớn trên thị trường sơ cấp.
4: Nhà đầu tư muốn bán chứng chỉ quỹ sẽ có hai sự lựa chọn: Bán chứng chỉ quỹ riêng lẻ cho các nhà đầu tư khác trên thị trường thứ cấp hoặc bán các đơn vị quỹ ngược lại cho quỹ ETF.
Định giá chứng chỉ quỹ ETF
- Tổ chức phát hành tính toán và công bố giá trị tài sản ròng của quỹ ETF hàng ngày, dựa vào giá đóng cửa của chứng khoán cơ cấu trong danh mục sau khi cộng vào các lệ phí và chi phí.
- Trong phiên giao dịch, thị giá chứng chỉ quỹ có thể thay đổi liên tục do sự dao động của giá cổ phiếu trong danh mục đầu tư hay nhu cầu của nhà đầu tư.
- Tuy nhiên, cơ chế kinh doanh chênh lệch giá, thường giữ thị giá chứng chỉ quỹ ETF gần với NVA của nó:
Nếu giá ETF cao hơn giá trị NVA, thì người tham gia kinh doanh arbitrage có thể mua các chứng khoán cơ cấu để đổi lấy đơn vị quỹ ETF và bán nó trên thị trường chứng khoán để kiếm lợi nhuận.
Nếu giá ETF thấp hơn giá trị NVA, thì người tham gia kinh doanh arbitrage có thể mua các đơn vị quỹ ETF trên thị trường chứng khoán để đổi lấy chứng khoán cơ cấu, và sau đó bán những cổ phiếu riêng lẻ trên thị trường để kiếm lợi nhuận.
Hoạt động arbitrage giữa các thành viên lập quỹ và tổ chức tạo lập thị trường sẽ đảm bảo giá chứng chỉ quỹ ETF liên hệ chặt chẽ với giá của các chứng khoán cơ cấu.
Cuối cùng, với những thông tin trên. Tôi hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho các bạn thêm nhiều thông tin. Hiểu về ETF và có cái nhìn đúng đắn về nó.
Xin chào. Tôi là Yến Stock – Chuyên gia Đầu tư và Chứng khoán tại XMX Việt Nam
